Van Jeruzalem tot Ezelsakker. Veldnamen als levend erfgoed in het Nationaal Landschap Drentsche Aa

Dit boek is het resultaat van twee jaar studie, veldwerken en experimenteren. Hoe kunnen we bereiken dat veldnamen op de kaart blijven staan, hoe krijgen ze een tweede leven? Het blijkt dat veldnamen een uitstekend vertrekpunt zijn voor cultuurhistorische participatie, dat ze een belangrijke rol kunnen spelen bij nieuwe ruimtelijke ontwerpen. Kortom: veldnamen reiken ons een schat aan kennis aan, leggen verbanden die we uit het oog waren verloren en bieden inspiratie voor de toekomst.

Dit rijk geïllustreerde boek bevat een aantal verhelderende essays en boeiende interviews. Het opent de schatkist die het veldnamenbezit in al zijn rijkdom, variatie en betekenis vormt. Van Jeruzalem tot Ezelsakker vertelt over het landschap vanaf het moment dat het nog woest en ledig was en ontcijfert de geheimtaal die het al eeuwen in zich draagt. Anloo, Anderen en Gasteren hebben hun schatten prijsgegeven. Welke dorpen volgen?
Veldnamen waren de straatnamen van het platteland. Elke akker, elk stukje groenland of opvallende plek had een eigen betekenisvolle naam. Zonder kaart of navigatiesysteem vonden dorpsbewoners feilloos de weg naar het Torenveen, de Meulenakkers of het Stoefgat. Veldnamen vormden een vanzelfsprekend onderdeel van hun leefomgeving. Ze waren onmisbaar voor de oriëntatie en handig in de communicatie.

Veranderingen in de landbouw, zoals schaalvergroting en ruilverkavelingen, zorgden er voor dat veel namen uit het directe taalgebruik verdwenen. In het geheugen van veel oudere dorpsbewoners zijn ze echter nog steeds direct oproepbaar, compleet met verhalen, anekdotes en associaties. Hoogste tijd dus om een zoektocht naar dit verwaarloosde culturele erfgoed op touw te zetten.

De dorpen Anloo, Anderen en Gasteren, in het hart van het Nationaal Beek- en esdorpenlandschap van de Drentsche Aa, staan centraal in het onderzoek. Bewoners, wetenschappers, studenten, landschapsarchitecten en kunstenaars waren er bij betrokken. Ze gingen op zoek in archieven, luisterden naar boeiende, nooit geregistreerde verhalen en maakten gebruik van de meest geavanceerde technieken om boven- en ondergronds onderzoek te doen.